Γιώργος Πατεράκης: Συνέντευξη με αφορμή το Μουσικό Αναλόγιο «Κι εσείς; Πώς τα περνάτε;»
Ο Γιώργος Πατεράκης σπούδασε με υποτροφία πιάνο στο Ωδείο Αθηνών, απ’ όπου και πήρε το δίπλωμά του με άριστα, Α’ βραβείο παμψηφεί και χρηματικό έπαθλο. Παράλληλα σπούδασε ανώτερα θεωρητικά (αρμονία – αντίστιξη – ενορχήστρωση – σύνθεση) με τον Γιάννη Α. Παπαϊωάννου. Συνέχισε τις σπουδές του στη Royal Academy του Λονδίνου στην τάξη του Philip Fowke και, με υποτροφία του Ιδρύματος Αλ. Ωνάση, στην Ακαδημία Ferenc Liszt, στην Βουδαπέστη, στην τάξη του Kornel Zempleni. Δίδασκε τακτικά πιάνο από το 1989 έως το 2008, ενώ σήμερα πλέον διδάσκει μόνον στο πλαίσιο ειδικών σεμιναρίων.
Από το 2011 έχει ιδρύσει το String Theory, μια ανοιχτή μουσική πλατφόρμα που αποτελείται από μουσικούς από διάφορους μουσικούς χώρους. Με το String Theory ο Γιώργος Πατεράκης έχει παρουσιάσει δικές του θεματικές παραστάσεις (“Ένας Παράξενος Κόσμος”, “CHEAP: low quality – high fun”, “D.E.A.T.H. – Dual Existence Assertive Theory Hoax”, “The General Theory of Human Stupidity”, “Γκαλερί Δραμάτων”, “Baroque”, “Event Horizon”) σε διάφορους χώρους στην Ελλάδα και στην Κύπρο (Baumstrasse, Φεστιβαλ Αξιοθέας – Λευκωσία, Μουσείο Ακρόπολης, Athenaeum, Μουσική Σκηνή Αυλαία, Μύλος – Θεσσαλονίκη, Στούντιο Β’ της ΕΡΤ -Δεύτερο Πρόγραμμα κ.ά.), και έχει κυκλοφορήσει σε cd τον “Παράξενο Κόσμο”, το “Cheap: low quality-high fun” και τη “Γκαλερί Δραμάτων”.
Φέτος τον Οκτώβριο, ο Γιώργος Πατεράκης με τη Χορωδία String Theory παρουσιάζουν το Μουσικό Αναλόγιο Κι εσείς; Πώς τα περνάτε; ή “Sicut Transit Gloria Mundi” στον Πολυχώρο του Συλλόγου οι Φίλοι της Μουσικής, στο Μέγαρο Μουσικής.
Χρήστος Αρφάνης/entertainmentnews.gr : Το “Κι εσείς; Πώς τα περνάτε;” ή “Sicut Transit Gloria Mundi” είναι ένα Μουσικό Αναλόγιο για μικτή χορωδία, τρεις τραγουδιστές τρεις αφηγητές και βιντεοπροβολή. Πώς πετυχαίνει το παραπάνω σύνολο; Είναι κάτι που ετοίμαζες καιρό;
ΓΠ. Όλη η παράσταση βασίζεται σε ένα πάκο από παλιές επιστολές (1934-1947) που βρέθηκαν τυχαία στα χέρια μου, και είναι η αλληλογραφία των παιδιών μιας εύπορης αστικής αθηναϊκής οικογένειας με τους φίλους τους που έχουν μεταναστεύσει στην Αίγυπτο. Όσο περνάν τα χρόνια (μέσα από μεταξικές δικτατορίες, δεύτερο παγκόσμιο, βομβαρδισμούς, απελευθέρωση, εμφύλιο, συσσίτια και πάει λέγοντας), τα γράμματα αλλάζουν: στην αρχή θορυβώδη και φλύαρα σαν τη Βουγιουκλάκη στο “Χτυποκάρδια στο Θρανίο”, αργότερα νοσταλγικά, με λαχτάρα για το ξαναντάμωμα, μαριναρισμένα στη νωχελική ρέμβη της μουσικόφιλης καλής κοινωνίας και πασπαλισμένα με διάφορες γαλλικούρες, μετά όλο και πιο σκοτεινά και όλο και πιο άδεια, και στο τέλος τυποποιημέρες λίστες παραγγελιών ειδών μόδας από τους τσαλακωμένους πια Αθηναίους προς τους κοσμοπολίτες φίλους τους στην Αίγυπτο.
Επομένως, η ραχοκοκκαλιά του έργου είναι οι επιστολές που διαβάζουν οι αφηγητές. Η μουσική λειτουργεί σαν σχόλιο ανάμεσα στις επιστολές ή παράλληλα με αυτές -ας πούμε σαν τον χορό του αρχαίου δράματος- και τα βίντεο τοποθετούν το εκάστοτε ιστορικό πλαίσιο. Ως δομή είναι αρκετά ξεκάθαρο.
Το έργο ήταν ήδη έτοιμο να ανέβει τον περασμένο Δεκέμβριο, αλλά στην προγενική πάθαμε όλοι κορονοϊό και αναβλήθηκε μέχρι σήμερα.
Χρήστος Αρφάνης/entertainmentnews.gr : Μέχρι την αρχή της δεκαετίας του 2000 ακολούθησες αποκλειστικά σολιστική σταδιοδρομία με συναυλίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ατομικά ρεσιτάλ, κοντσέρτα ως σολίστ με ελληνικές & ξένες ορχήστρες, μουσικής δωματίου, Liederabend, ηχογραφήσεις για το Γ’ Πρόγραμμα της ΕΡΤ, συνεργασία σε περιοδείες στο εξωτερικό με τη χορωδία της ΕΡΤ επί Αντώνη Κοντογεωργίου, σύμπραξη με τη συμφωνική της ΕΡΤ επί Μιλτιάδη Καρύδη κλπ). Κάποια στιγμή αποχωρείς από τις αίθουσες συναυλιών και αφοσιώνεσαι περισσότερο στη σύνθεση. Τι σε οδήγησε σε αυτήν την επιλογή;
ΓΠ: Η αλήθεια είναι πως ποτέ δεν ένιωθα πραγματικά άνετα με τις συνθήκες κάτω από τις οποίες παίζουμε αυτήν την τόσο ωραία κατά τ’ άλλα μουσική. Από πάντα αναρωτιόμουν και αισθανόμουν κάπως άβολα μ’ αυτό το στιλιζάρισμα, την έλλειψη φυσικότητας, το φλέγμα και την επίπλαστη αυστηρότητα με την οποία παρουσιάζουμε -ακόμα και σήμερα- μια μουσική τόσο ζωντανή, τόσο ανατρεπτική, συχνά τόσο ασυγκράτητα κωμική. Ήταν, ας πούμε, μια διαίσθηση μου “κλώτσαγε” και, μεγαλώνοντας, με έκανε να πάρω τις αποφάσεις μου.
Κάπου εκεί, πράγματι, άρχισα να γράφω. Ή μάλλον δεν άρχισα – από πάντα έγραφα- απλώς άρχισα να τα βγάζω στον κόσμο. Τώρα ως προς το γιατί γράφω, ε, δεν ξέρω πώς απαντιέται αυτό. Γιατί έτσι. Έμαθα πώς γίνεται, μου δίνει ευχαρίστηση και το κάνω. Βέβαια παλιά έλεγα άλλα. Κάπως μέσα μου ως νέος είχα μια κρυφή και χαζή αλαζονεία, μια κουφή και ανομολόγητη ελπίδα πως θα κατάφερνα να επινοήσω μιαν ύπουλη μουσική φόρμουλα για να βάζω μες στις μουσικές μου, ώστε ακούγοντάς τες οι έξυπνοι να γίνονταν συμπονετικοί, οι χαζοί να γίνονταν έξυπνοι, και οι μικρονοϊκοί των στερεοτύπων και της πολιτικής ορθότητας να γίνονταν μοριακά νέφη στον αστερισμό της Καμίνου. Όμως δεν το κατάφερα ποτέ.
Χρήστος Αρφάνης/entertainmentnews.gr : Το 2011 ιδρύεις το String Theory. Μίλησε μας παραπάνω για το έργο, τις δράσεις και τα σεμινάρια της πλατφόρμας του String Theory.
ΓΠ: Νομίζω πως είναι ό,τι καλύτερο έχω κάνει στη ζωή μου. Έχει να κάνει με το μοίρασμα, και εννοώ το εξής: Τι κάνουν Tο “Χρονικό του Χρόνου” του Hawking, το “One, Two Three… Infinity” του Gamow, οι εκπομπές του Carl Sagan, το “Behave” και οι διαλέξεις του Sapolsky ή του Feynman, το “Gödel – Escher – Bach” του Hofstadter, το Logicomix του Δοξιάδη, τα βιβλία του Dawkins; Παίρνουν γλυκά-γλυκά τον ανυποψίαστο πλην φιλομαθή γήινο από το χεράκι και εκτοξεύονται μαζί του στους εξωτικούς κήπους των αχανών και απέραντων συμπαντικών μυστηρίων, τον ξεναγούν με φροντίδα στα μυθικά και ακατάληπτα μακρόβια δάση των μαθηματικών, τον στροβιλίζουν στους ελικώδεις λαβυρίνθους της Βιολογικής Ντίσνεϊλαντ (θα μπορούσε να λέγεται και DNAland – τώρα μου ήρθε) και μοιράζονται ανεπιτήδευτα μαζί του τις περιπέτειες στην Χώρα των Κβαντικών now-you-see-it-now-you-don’t Θαυμάτων, μέρη δηλαδή όπου η πραγματικότητα είναι τόσο τρελή, τόσο συναρπαστική και ασύλληπτη, που κάνει την Αλίκη και τον Λαγό να φαίνονται πιο πληκτικοί κι από συνταξιούχο δημοσίου ταμείου.
Όλοι αυτοί λοιπόν που κρεμάνε για λίγο την επιστημονική τους ρόμπα και βγαίνουν από το εργαστήριό τους για να μοιραστούν μαζί μας άγνωστους κήπους ηδονής, γνώσης και κατανόησης του κόσμου ήταν από πάντα οι ήρωές μου. Τώρα, στην τέχνη γενικά αλλά και στην μουσική ειδικά έχουμε πάμπολλους τέτοιους θαυμαστούς κήπους που, με τον κατάλληλο οδηγό, είναι χαρά και λύτρωση και ανάγκη να τους περιδιαβαίνεις και να τους εξερευνάς. Ο κύριος λόγος ύπαρξης του String λοιπόν είναι ακριβώς αυτός, και αυτά είναι που κάνουμε με τους ανθρώπους που έρχονται στα εργαστήρια, στη χορωδία και στις διαλέξεις. Μη μουσικοί -κυρίως- που μαθαίνουν να παράγουν ακόμα και δύσκολη μουσική υψηλών απαιτήσεων, με τονική ακρίβεια, με λεπτοδουλεμένο φραζάρισμα, με πλούσια ηχοχρωματική ποικιλία, που μπορούν να καταλάβουν, και επομένως να απολαύσουν σε βάθος και να εκστασιαστούν με περίπλοκα και σύνθετα έργα όπως η Τέχνη της Φούγκας ή τo Lied von der Erde του Μάλερ, ή να παρακολουθήσουν μουσικές διαλέξεις πανεπιστημιακού επιπέδου, ε, αυτά είναι που μοιραζόμαστε. Είναι πράγματα που κατάλληλα σερβιρισμένα, χωρίς κομπασμούς και δηθενιές, σου αλλάζουν τη ζωή ή τουλάχιστον, αν δεν είσαι στόκος, την επανανοηματοδοτούν.
Χρήστος Αρφάνης/entertainmentnews.gr : Τι συναισθήματα και σκέψεις επιθυμείτε να περάσετε στο κοινό μέσα από το Μουσικό Αναλόγιο που παρουσιάζεται με τη Χορωδία String Theory με τίτλο Κι εσείς; Πώς τα περνάτε; ή “Sicut Transit Gloria Mundi”, στον Πολυχώρο του Συλλόγου οι Φίλοι της Μουσικής, στο Μέγαρο Μουσικής.
Ο υπότιτλος του έργου είναι “sic transit gloria mundi” (“έτσι παρέρχεται η δόξα του κόσμου”) και με ρωτάς τι σκέψεις επιθυμούμε να περάσουμε στο κοινό; Χα-χα… Λοιπόν: όπως είπα και στην αρχή, όλο το έργο είναι γύρω από κάτι συμπαθητικούς κυριλέδες μικροαριστοκράτες φιλόμουσους και φιλότεχνους, με τα φρου-φρου και τα αρώματά τους, με την εκζήτηση και την υποχονδρία τους, που πλακώνουν από πάνω τους οι βουρλισμένοι χρόνοι κι ο κακός τους ο καιρός σαν οδοστρωτήρας, τους ξεριζώνει, τους τσαλακώνει, τους πετάει τα μάτια έξω, οι χυμοί της ζωής τους στραγγίζουν, τα όνειρά τους χάνονται, οι έρωτες, οι πόθοι κι οι λαχτάρες εξατμίζονται κι οι ίδιοι μένουν σαν κέλυφος πεθαμένου τζιτζικιού, με το σχήμα της ζωής αλλά χωρίς ζωή, να παραγγέλνουν σουτιέν, κραγιόν, πούδρες και μόδες. Και έτσι, άδειους και κλούβιους, μες στην κατάντια της κοκεταρίας τους, τους συμπαθούμε και τους συμπονάμε. Δεν είχαν και instagram τότε, οπότε τι άλλο να έκαναν κι αυτοί με την αβάσταχτη ελαφρότητα της ζωής τους;
Δεν ξέρω, δεν θέλω να περάσω κανένα βαθύ μήνυμα. Δεν έχω τίποτα να πω πέρα από αυτό που θα πει το ίδιο το έργο. Ας περάσουν καλά όσοι έρθουν και ας ευχαριστηθούν, και μετά βλέπουμε. Μέχρι εκεί.
Μπορείτε να απολαύσατε το Μουσικό Αναλόγιο του Γιώργου Πατεράκη με τη Χορωδία String Theory Κι εσείς; Πώς τα περνάτε; ή “Sicut Transit Gloria Mundi” την Παρασκευή 21, Σάββατο 22 και Κυριακή 23 Οκτωβρίου 2022, στις 21:00 στον Πολυχώρο του Συλλόγου οι Φίλοι της Μουσικής, στο Μέγαρο Μουσικής.
Αρχική δημοσίευση/πηγή: Entertainment News Greece
Μείνετε συντονισμένοι στο EntertainmentNewsGR για περισσότερα!